T.C Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde yürütülen ve Türkiye-Avrupa Birliği maddi desteği olarak Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) kapsamında geliştirilen “Türkiye’nin Nadir Toprak Elementleri (NTE) Araştırma ve Yenilik Kapasitesinin Geliştirilmesi” projesinin onay aldığı MTA tarafından açıklandı. 14 milyon Euro bütçeli projenin Türkiye ve AB ortaklığında desteklenen ikinci en büyük bütçeli proje olduğu belirtildi.
Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından yapılan açıklamada proje faydalanıcısının T.C Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü olduğu belirtilirken proje ortakları arasında ise MTA, Munzur Üniversitesi Nadir Toprak Elementleri Uygulama ve Araştırma Merkezi (MUNTEAM) ve Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’na bağlı Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü (TENMAK-NATEN)’nün yer aldığı belirtildi.
Projenin amacının ise nadir toprak elementlerinin tedarik zincirinin üretimden son ürüne kadar güvenilir ve kesintisiz şekilde kurulmasını olduğu vurgulanırken proje sürecinde KOBİ’ler, imalat sanayi, Ar-Ge merkezleri, girişimciler, yatırımcılar ve kamu kurumları vb. tarafından NTE sektörünün yurt içi gelişimi için gerekli altyapıların kullanımı ve teknik bilgi aktarımları sağlanabileceği ifade edildi.
MTA günümüzde elektrikli araçlar başta olmak üzere birçok kullanım alanı olan NTE’lerin yerli kaynaklardan üretilmesi adına yürütülecek proje kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetleri şu şekilde sıraladı:
– Doğal kaynaklardan üretim süreci kapsamında NTE cevherleşmesi açısından Türkiye’nin en büyük iki sahasından çevre dostu yöntemlerle yüksek saflıkta NTE üretimi gerçekleştirilecektir. Üretilecek NTE’lerin; stratejik hammadde kaynağı ve tedariği açısından da büyük önem arz edecektir.
– MTA’da kurulacak olan “Geri Dönüşüm Pilot Tesisi” ile yüksek miktarda NTE içeren mıknatıs, batarya ve LED sistemleri gibi elektronik atıkların geri dönüşümü sağlanacaktır. Bu şekilde yalnızca jeolojik kaynaklar yoluyla değil; geri dönüşüm yöntemiyle de NTE temini gerçekleşmiş olacaktır.
– Proje kapsamında yerli aracın birçok parçasında, rüzgâr türbinleri, bilgisayar ve cep telefonları gibi 200’den fazla teknolojik üründe kullanılabilen ve kritik öneme sahip olan “NdFeB Mıknatısı” yerli imkanlarla üretilecek ve bununla beraber imalat sanayi için yüksek katma değerli ürünler geliştirilip, patentlenecektir.
Proje çerçevesinde akreditasyon kapsamının genişletilerek NTE’ler için kullanılacak referans malzemeler üretileceği bilgisi de açıklamada yer aldı.
